110 mlynedd o ddysgu Coedwigaeth ym Mhrifysgol Bangor
Y dosbarth Coedwigaeth gyntaf ym 1904.Yn 2014 mae un o'r 'prifysgolion coedwigaeth' hynaf yng ngwledydd Prydain, a'r gyntaf i gynnig gradd mewn coedwigaeth, yn dathlu 110 mlynedd o ddysgu'r pwnc. Dros y cyfnod hwnnw mae Prifysgol Bangor wedi rhoi graddau mewn coedwigaeth i fyfyrwyr o fwy na 100 o wledydd, a heddiw mae 60 o israddedigion a 100 o 么l-raddedigion MSc yn astudio ar gyrsiau coedwigaeth a gynhelir gan Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth. Mae proffil ymchwil rhyngwladol Bangor, a'r diwylliant ymchwil bywiog mewn coedwigaeth, yn golygu bod 50% o fyfyrwyr ymchwil yr Ysgol yn gweithio ym meysydd coedwigaeth, coedamaeth a gwyddor coed.
Dechreuwyd dysgu coedwigaeth ym Mangor yn 1904 pan wnaeth Coleg Prifysgol Gogledd Cymru sefydlu swydd darlithydd cynorthwyol mewn coedwigaeth yn ei Adran Amaethyddiaeth. Ffurfiwyd yr Adran Goedwigaeth yn 1907 ac yn 1908 daeth Bangor y brifysgol gyntaf ym Mhrydain i gynnig gradd (ddwy flynedd) mewn coedwigaeth. Safodd dau fyfyriwr eu harholiadau terfynol yn 1910 a'r un flwyddyn penododd y brifysgol ei Hathro Coedwigaeth cyntaf.
Meddai Athro Gwyddorau Coedwig presennol Bangor, John Healey:
Myfyrwyr Coedwigaeth presennol ar daith maes."O'i dyddiau cynharaf un mae Prifysgol Bangor wedi anelu at ddysgu pynciau o bwysigrwydd lleol, cenedlaethol a byd-eang. Mae coedwigaeth wedi bod yn un o lwyddiannau mwyaf y polisi yma. Mae Prifysgol Bangor wedi ennill ei phlwyf fel sefydliad gyda'r gorau yn y byd sydd wedi cael dylanwad enfawr ar y proffesiwn coedwigaeth a rheoli coedwigoedd yn gynaliadwy. Drwy gydol hanes coedwigaeth ym Mangor mae addysg myfyrwyr rhyngwladol wedi bod yn nodwedd bwysig, gyda myfyrwyr o dros 100 o wledydd yn ennill graddau. Mae eu dylanwad wedi bod yn enfawr, gan gymryd swyddi blaenllaw mewn llywodraeth a sefydliadau coedwigaeth rhyngwladol yng Nghymru, Prydain a ledled y byd. Fe wnaeth sefydlwyr coedwigaeth fel pwnc gradd ym Mangor, megis Fraser Story, ddangos craffter mawr wrth ragweld cynnydd y pwnc yn y dyfodol. Mae perthnasedd ein graddau nawr gymaint ag y bu erioed o ystyried pwysigrwydd eithriadol coedwigoedd fel ffynhonnell fwya'r byd o ddeunyddiau adnewyddadwy ac fel elfen allweddol yn ein rheolaeth o'r amgylchedd. Maen nhw'n eithriadol bwysig o ran storio carbon, gweithredu fel cynefin i lawer o fioamrywiaeth y byd, a rheoli llifogydd ac erydu pridd. Mae rheoli coedwigoedd yn gynaliadwy i fodloni'r holl anghenion hyn yn her fawr iawn ac mae ein graddedigion yn cael y cymwysterau priodol i gyflawni hynny. Nid yw gyrfa mewn coedwigaeth erioed wedi bod yn fwy pwysig na chyffrous."
Bydd graddedigion a staff coedwigaeth Bangor yn dathlu'r pen-blwydd 110 dros benwythnos 21-22 Mehefin 2014. Cynhelir cinio, taith i Goedwig Gwydir yn Eryri a phlannu coed i gofio'r achlysur - gyda myfyrwyr coedwigaeth presennol i ddewis y rhywogaethau. Bydd 't欧 agored' yn Adeilad Thoday, a agorwyd 60 mlynedd yn 么l yn 1954 ac sydd wedi bod yn gartref i staff a myfyrwyr coedwigaeth ers hynny.
Dyddiad cyhoeddi: 13 Mawrth 2014