91¾«Æ·ºÚÁϳԹÏ

Sgipiwch i’r prif gynnwys
Home

Gwybodaeth ar gyfer:

  • Alumni
  • Ymgeiswyr
  • Rhieni
  • Covid-19
  • English
Fy ngwlad:

Main Menu

    • Opsiynau Astudio
      • Hafan Astudio
      • Pam Astudio ym Mangor?
      • Astudiaethau Israddedig
      • Astudiaethau Ôl-raddedig Trwy Ddysgu
      • Ymchwil Ôl-raddedig
      • Cyrsiau Rhan-amser
      • Cyrsiau sy’n Cychwyn Fis Ionawr
      • Prentisiaethau Gradd
      • Astudio Dramor
      • Cyfleoedd Profiad Gwaith
    • Cyngor Astudio
      • Gwneud Cais
      • Wedi Gwneud Cais?
      • Ffioedd a Chyllid
      • Ysgoloriaethau a Bwrsariaethau
      • Paratoi ar gyfer y Brifysgol
      • Ehangu Mynediad
    • Blas o Fangor
      • Dyddiau Agored ac Ymweliadau
      • Teithiau 360, Fideos a Mwy
      • Bangor yr Hud a'r Lledrith

    Dod o hyd i Gwrs

    Archebu Canllaw Cyrsiau

    Dyddiau Agored

    Clirio

    • Bywyd Myfyrwyr
      • Hafan Bywyd Myfyrwyr
      • Bangor a’r Ardal
      • Bywyd Cymdeithasol ac Adloniant
      • Llety i Fyfyrwyr
      • Clybiau a Chymdeithasau
      • Chwaraeon
      • Teithiau 360, Fideos a Mwy
      • Fideos a Flogs
    • Eich Profiad ym Mangor
      • Cefnogaeth i Fyfyrwyr
      • Sgiliau a Chyflogadwyedd
      • Astudio neu Gweithio Dramor
      • Ffioedd a Chyllid

    Proffiliau Myfyrwyr

    Gwyliwch ein Fideos

    Croeso 2022

    • Ymchwil
      • Hafan Ymchwil
      • Ein Hymchwil
      • Ymchwil o fewn ein Ysgolion Academaidd
      • Sefydliadau a Chanolfannau Ymchwil
      • Gwasanaeth Cymorth Integredig Ymchwil ac Effaith (IRIS)
      • Ynni
      • Newyddion Ymchwil
      • REF 2021
    • Cyfleoedd Ymchwil Ôl-raddedig
      • Ymchwil Ôl-raddedig
      • Ysgol Ddoethurol
    • Digwyddiadau a Chyfleoedd Hyfforddi
      • Datblygu Ymchwilwyr
    • Y Brifysgol
      • Amdanom Ni
      • Ein Cenhadaeth
      • Strategaeth 2030
      • Adroddiad Blynyddol a Datganiadau Ariannol
      • Ein Lleoliad
      • Ysgolion Academaidd a Cholegau
      • Gwasanaethau a Chyfleusterau
      • Swyddfa'r Is-Ganghellor
      • Gweithio gyda Busnes
      • Gweithio gyda'r Gymuned
      • Cynaliadwyedd
      • Iechyd a Lles
      • Cysylltwch â Ni
    • Gweithio i Ni
    • Rheolaeth a Llywodraeth y Brifysgol
      • ±Ê´Ç±ô¾±²õï²¹³Ü a Gweithdrefnau’r Brifysgol
      • Datganiad ar Gaethwasiaeth a Masnachu Pobl
      • Rheolaeth a Llywodraethiant
    • Y Brifysgol a'r Gymuned
      • Pontio
      • Cyfleusterau Chwaraeon
      • Cyfleusterau Cynadleddau
      • Llefydd i Fwyta ac Yfed
      • Digwyddiadau Cyhoeddus
      • Ehangu Mynediad
      • Gwasanaethau i Ysgolion
    • Gwasanaethau Busnes
      • Hafan Gwasanaethau Busnes
    • Hwb Cydweithredu
      • Hwb Cydweithredu
    • Cynadleddau a Chiniawa Busnes
      • Cyfleusterau a Rhwydweithiau Busnes
      • Ciniawa Busnes
    • Eiddo Deallusol a Masnacheiddio
      • Eiddo Deallusol a Masnacheiddio
    • Newyddion
      • Newyddion Cyfredol
      • Newyddion Ymchwil
      • Newyddion Myfyrwyr
    • Digwyddiadau
      • Digwyddiadau
    • Cyhoeddiadau
      • Cyhoeddiadau Fflag
  • Dyddiau Agored

    • Opsiynau Astudio
      • Hafan Astudio
      • Pam Astudio ym Mangor?
      • Astudiaethau Israddedig
      • Astudiaethau Ôl-raddedig Trwy Ddysgu
      • Ymchwil Ôl-raddedig
      • Cyrsiau Rhan-amser
      • Cyrsiau sy’n Cychwyn Fis Ionawr
      • Prentisiaethau Gradd
      • Astudio Dramor
      • Cyfleoedd Profiad Gwaith
    • Cyngor Astudio
      • Gwneud Cais
      • Wedi Gwneud Cais?
      • Ffioedd a Chyllid
      • Ysgoloriaethau a Bwrsariaethau
      • Paratoi ar gyfer y Brifysgol
      • Ehangu Mynediad
    • Blas o Fangor
      • Dyddiau Agored ac Ymweliadau
      • Teithiau 360, Fideos a Mwy
      • Bangor yr Hud a'r Lledrith

    Dod o hyd i Gwrs

    Archebu Canllaw Cyrsiau

    Dyddiau Agored

    Clirio

    • Bywyd Myfyrwyr
      • Hafan Bywyd Myfyrwyr
      • Bangor a’r Ardal
      • Bywyd Cymdeithasol ac Adloniant
      • Llety i Fyfyrwyr
      • Clybiau a Chymdeithasau
      • Chwaraeon
      • Teithiau 360, Fideos a Mwy
      • Fideos a Flogs
    • Eich Profiad ym Mangor
      • Cefnogaeth i Fyfyrwyr
      • Sgiliau a Chyflogadwyedd
      • Astudio neu Gweithio Dramor
      • Ffioedd a Chyllid

    Proffiliau Myfyrwyr

    Gwyliwch ein Fideos

    Croeso 2022

    • Ymchwil
      • Hafan Ymchwil
      • Ein Hymchwil
      • Ymchwil o fewn ein Ysgolion Academaidd
      • Sefydliadau a Chanolfannau Ymchwil
      • Gwasanaeth Cymorth Integredig Ymchwil ac Effaith (IRIS)
      • Ynni
      • Newyddion Ymchwil
      • REF 2021
    • Cyfleoedd Ymchwil Ôl-raddedig
      • Ymchwil Ôl-raddedig
      • Ysgol Ddoethurol
    • Digwyddiadau a Chyfleoedd Hyfforddi
      • Datblygu Ymchwilwyr
    • Y Brifysgol
      • Amdanom Ni
      • Ein Cenhadaeth
      • Strategaeth 2030
      • Adroddiad Blynyddol a Datganiadau Ariannol
      • Ein Lleoliad
      • Ysgolion Academaidd a Cholegau
      • Gwasanaethau a Chyfleusterau
      • Swyddfa'r Is-Ganghellor
      • Gweithio gyda Busnes
      • Gweithio gyda'r Gymuned
      • Cynaliadwyedd
      • Iechyd a Lles
      • Cysylltwch â Ni
    • Gweithio i Ni
    • Rheolaeth a Llywodraeth y Brifysgol
      • ±Ê´Ç±ô¾±²õï²¹³Ü a Gweithdrefnau’r Brifysgol
      • Datganiad ar Gaethwasiaeth a Masnachu Pobl
      • Rheolaeth a Llywodraethiant
    • Y Brifysgol a'r Gymuned
      • Pontio
      • Cyfleusterau Chwaraeon
      • Cyfleusterau Cynadleddau
      • Llefydd i Fwyta ac Yfed
      • Digwyddiadau Cyhoeddus
      • Ehangu Mynediad
      • Gwasanaethau i Ysgolion
    • Gwasanaethau Busnes
      • Hafan Gwasanaethau Busnes
    • Hwb Cydweithredu
      • Hwb Cydweithredu
    • Cynadleddau a Chiniawa Busnes
      • Cyfleusterau a Rhwydweithiau Busnes
      • Ciniawa Busnes
    • Eiddo Deallusol a Masnacheiddio
      • Eiddo Deallusol a Masnacheiddio
    • Newyddion
      • Newyddion Cyfredol
      • Newyddion Ymchwil
      • Newyddion Myfyrwyr
    • Digwyddiadau
      • Digwyddiadau
    • Cyhoeddiadau
      • Cyhoeddiadau Fflag
  • Dyddiau Agored

Gwybodaeth ar gyfer:

  • Alumni
  • Ymgeiswyr
  • Rhieni
  • Covid-19
Fy ngwlad:

Search

Close

Breadcrumb

  • English

Rhannwch y dudalen hon

Archwiliad cyntaf o wytnwch iechyd meddwl ac unigrwydd pobl hŷn â nam gwybyddol yng nghymru

Mae gwyddonwyr wedi nodi grŵp o bobl sy'n ymddangos yn hynod o wydn yn yr ystyr nad ydynt yn nodi eu bod yn profi anawsterau iechyd meddwl er gwaethaf dementia neu nam gwybyddol. 

Fe wnaeth astudiaeth ddiweddar, a gyhoeddwyd yn yr , ganfod bod yr unigolion hyn sydd â gwytnwch iechyd meddwl hefyd yn llai tebygol o brofi unigrwydd.

O ganlyniad i'w canfyddiadau, mae'r awduron yn galw am wasanaethau a chyfleoedd i bobl sy'n byw gartref â dementia, sy'n cefnogi eu hunan-barch ac yn atgyfnerthu cysylltiadau cymdeithasol, ac yn eu galluogi i barhau i weithredu hyd eithaf eu gallu er gwaethaf eu cyflwr, a chael cefnogaeth i wneud cyfraniad defnyddiol. 

Mae'r agweddau hyn i gyd yn cefnogi gwytnwch ac yn atal unigrwydd.

Roedd yr ymchwiliad yn cynnwys arbenigwyr o Brifysgolion Bangor, Auckland ac Amsterdam. Defnyddiodd wybodaeth a ddarparwyd gan 579 o bobl dros 65 oed â nam gwybyddol yn byw yng Nghymru, a gafwyd gan dros 3500 o bobl a gymerodd ran mewn dwy don o gasglu data ddwy flynedd ar wahân fel rhan o Astudiaeth Swyddogaeth Wybyddol a Heneiddio Cymru (CFAS Cymru).

Profodd bron i draean y bobl hŷn sy'n byw gyda nam gwybyddol unigrwydd cymedrol i ddifrifol ar y ddau bwynt amser yn ôl y dadansoddiad, a ariannwyd gan y Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol. Roedd ychydig llai na chwarter ohonynt yn dangos gwytnwch iechyd meddwl, neu absenoldeb iselder a phryder, a lles uchel.

Roedd gan y gwyddonwyr ddiddordeb yn y modd y mae unigolion yn datblygu gwytnwch iechyd meddwl, ac yn archwilio ymgysylltiad cymdeithasol a chysylltiadau, adnoddau seicolegol ac agweddau ar ffordd iach o fyw, fel diet, gweithgarwch corfforol ac yfed alcohol. 

Fe wnaethant ddarganfod bod pobl a oedd â mwy o hunan-barch, mwy o gysylltiadau cymdeithasol fel cefnogaeth gan deulu a ffrindiau, ac na wnaethant adrodd am unrhyw broblemau cof, gyda mwy o wytnwch iechyd meddwl hefyd. Fe wnaethant ddarganfod yn ogystal bod dynion yn fwy tebygol o brofi gwytnwch iechyd meddwl na merched. Canfuwyd bod llawer o'r bobl hynny â gwytnwch iechyd meddwl yn profi llai o unigrwydd ddwy flynedd yn ddiweddarach.  

I bobl ag anawsterau mwy difrifol gyda'r cof a meddwl, roedd hunan-barch a chysylltiadau cymdeithasol yn arbennig o bwysig ar gyfer profi llai o unigrwydd. 

Dywed Gill Windle, Athro mewn Ymchwil i Heneiddio a Dementia yn Ysgol Gwyddorau Iechyd Prifysgol Bangor: 

“Mae gwytnwch mewn poblogaethau iau wedi bod yn destun nifer o astudiaethau, ond mewn cymhariaeth, nid yw’r astudiaeth o wytnwch yn ddiweddarach mewn bywyd wedi cael yr un sylw. Hyd y gwyddom, dyma'r archwiliad cyntaf o wytnwch iechyd meddwl yn y boblogaeth hon, ac felly mae'n gam cyntaf pwysig tuag at hyrwyddo gwybodaeth newydd. Nid ydym mewn unrhyw ffordd yn ceisio bychanu'r effaith ddinistriol y gall dementia ei chael ar rai pobl, ond rydym yn dangos bod amrywiaeth yn y profiad, a bod rhai pobl yn gwneud yn iawn." 

O amgylch y byd, mae llawer o gymdeithasau yn symud tuag at sefydlu cymunedau 'ystyriol o oedran' a chymunedau 'cefnogi pobl â dementia'. 

Aeth yr Athro Gill Windle ymlaen i ddweud: 

“Mae hyn yn bwysig, oherwydd efallai na fydd unigolion yn gallu dod yn wydn os nad yw’r gymuned yn hwyluso gwasanaethau a chyfleoedd, ac yn ymgorffori egwyddorion polisïau dementia cenedlaethol a rhyngwladol ar gyfer byw cystal â phosibl. Fodd bynnag, mae pandemig Covid-19 wedi cael effaith arbennig niweidiol ar bobl sy'n byw gyda dementia a'u gofalwyr. Mae diffyg gwasanaethau a oedd eisoes yn aml yn gyfyngedig o ran eu darpariaeth, ond yr oedd llawer yn eu hystyried yn hanfodol bwysig, wedi dwysáu'r sefyllfa. 

Dywed yr awduron ei bod yn hanfodol bod gwasanaethau'n cael eu hadfer - ar ffurf wedi'i haddasu lle bo angen - a bod camau'n cael eu cymryd i frwydro yn erbyn unigrwydd ymhlith pobl â dementia a'r rhai sydd mewn perygl. 

Dyddiad cyhoeddi: 14 Ebrill 2021

Hafan

Amdanom Ni

Ysgolion Academaidd a Cholegau

  • Coleg Gwyddorau Dynol
    • Hafan
    • Israddedigion
    • Ô±ô-°ù²¹»å»å±ð»å¾±²µ¾±´Ç²Ô
    • Cyrsiau rhan-amser
    • Iechyd a Diogelwch
    • ±Ê´Ç±ô¾±²õï²¹³Ü
    • Ymchwil
    • Newyddion
    • Digwyddiadau
Hafan

Dilynwch Ni

Prifysgol Bangor

Bangor, Gwynedd, LL57 2DG, UK

+44 (0)1248 351151

Cysylltwch â Ni

Ymweld â’r Brifysgol

Mapiau a Chyfarwyddiadau Teithio

Polisi

  • Cydymffurfiaeth Gyfreithiol
  • Datganiad Deddf Caethwasiaeth Modern 2015
  • Datganiad Hygyrchedd Prifysgol Bangor
  • Polisi Iaith Gymraeg
  • Preifatrwydd a Chwcis
Map

Mae Prifysgol Bangor yn Elusen Gofrestredig: Rhif 1141565

© 2020 Prifysgol Bangor